تصفیه فاضلاب بهداشتی-انسانی

باتوجه به روند افزایش جمعیت در شهرهای بزرگ و در نتیجه آن افزایش میزان فاضلاب انسانی، زمینه تشکیل سیستم جمع آوری و تصفیه فاضلاب امری لازم و ضروری به نظر می رسد. در این بخش سعی شده بصورت اجمالی در مورد فاضلاب بهداشتی-انسانی، تصفیه و برگشت آن به سیستم آبرسانی نگاهی گذرا داشته باشیم.

فاضلابی که به تصفیه خانه شهری می رسد، مجموع فاضلابی است که از سه منبع مختلف زیر به شبکه فاضلاب وارد می شود.

این سه منبع عبارتند از:

الف) فاضلاب بهداشتی

ب) نشتآب

ج) پساب تجاری و صنعتی

به مجموعه فاضلاب حاصله از سه منبع فوق، فاضلاب شهری یا فاضلاب بهداشتی-انسانی گفته می شود. البته ممکن است برای شهرهای ایران در شرایط موجود از مقدار مربوط به پساب تجاری و صنعتی صرف نظر کرد ولی نشتآب به ویژه در شهرهایی با سطح سفره آب زیرزمینی بالا، حائز اهمیت است.

در شکل زیر، نمونه هایی از پکیج های تصفیه شرکت فنی مهندسی زیست نگار ارائه شده است. برای اطلاعات بیشتر بر روی هر کدام از آنها کلیک شود. در ادامه به خصوصیات فاضلاب بهداشتی- انسانی پرداخته شده است.

رنگ فاضلاب

فاضلاب در ابتدا به رنگ خاکستری است که در حین انتقال و اضافه شدن فاضلاب به شبکه، تحت شرایط بی هوازی به خاکستری تیره و در نهایت سیاه تغییر رنگ می دهد.

دما فاضلاب

دمای مطلوب برای فعالیت باکتری بین 25 تا 35 درجه ی سانتیگراد است. عمل هضم هوازی و نیتریفیکاسیون وقتی دما به 50 درجه ی سانتیگراد می رسد، متوقف می شود. در دمای حدود 15 درجه سانتیگراد باکتری های تولید متان غیر فعال می شوند. و در حدود 50 درجه سانتیگراد، باکتری های تبدیل نیترات و نیتریت متوقف می شوند.

کدورت فاضلاب

کدورت، یک معیار اندازه گیری شفافیت آب است، در واقع یک روش دیگر به منظور سنجش کیفیت آب و فاضلاب با توجه به مقدار مواد کلوئیدی و مواد معلق باقی مانده در آن است. اندازه گیری کدورت، بر پایه ی مقایسه شدت نور پراکنده شده در نمونه ی آب یا فاضلاب با منابع اصلی انجام می شود.

ترکیبات شیمیایی فاضلاب

ترکیبات شیمیایی، بر اساس خصوصیاتشان به دسته های زیر تقسیم بندی می شوند:

• ماده آلی
• ماده معدنی
• گازها

ماده آلی: در فاضلاب به طور متوسط، 75 درصد مواد معلق و 40 درصد مواد محلول جامد، مواد آلی هستند. این جامدات از طریق حیوانات، گیاهان و فعالیت های انسانی که از ترکیبات آلی استفاده می کنند و یا منبع تولید آن هستند، وارد چرخه می شوند.

ترکیبات آلی معمولاً ترکیباتی هستند که از کربن، هیدروژن، اکسیژن و در برخی موارد نیتروژن تشکیل شده اند. گروه های اصلی مواد آلی موجود در فاضلاب شامل پروتئین (40 تا 60 درصد)، کربوهیدرات (25 تا 50 درصد) و چربی و روغن (10 درصد) می باشد. اوره نیز که منبع اصلی آن ادرار است، یکی دیگر از ترکیبات آلی است که معمولاً به سرعت در ابتدا تجزیه می شود و در فاضلاب های خیلی تازه به ندرت دیده می شود.