ضرورت و روش های جمع آوری فاضلاب چیست؟
1 تیر 1395
ضرورت جمع آوری فاضلاب و تصفیه آن
بسته به نوع منطقه، 60 تا 80 درصد آب مصرفی در هر اجتماعی به فاضلاب تبدیل می شود. لذا هر طرح آب رسانی باید ترجیحاً با طرح جمع آوری فاضلاب همراه باشد. فاضلاب تولیدی در هر اجتماع معمولاً شامل انواع زیر است:
- فاضلاب خانگی یا بهداشتی (تولید شده در مناطق مسکونی)
- رواناب سطحی (ناشی از بارش های جوی)
- فاضلاب تجاری (ناشی از محل ها و فعالیت های تجاری و موسسات)
- فاضلاب صنعتی (ناشی از فرآیندهای صنعتی و تولیدی)
- نشتاب و نفوذ
فاضلاب تولیدی در مناطق شهری متشکل از بخش های فوق است که به آن فاضلاب شهری گفته می شود. بخش عمده ی فاضلاب شهری را فاضلاب خانگی یا بهداشتی تشکیل می دهد که ناشی از مصرف آب است.
فاضلاب خانگی حاوی آلاینده های زیادی به ویژه پاتوژن های بیماری زا بوده که در صورت عدم مدیریت مناسب منجر به انتشار بیماری های واگیرداری مثل دیسانتری، تیفوئید، یرقان، وبا و غیره می شود. به طور کلی اجزای مشکل ساز در فاضلاب شهری شامل جامدات معلق، مواد آلی قابل تجزیه ی بیولوژیکی، پاتوژن ها، نوترینت ها، آلاینده های دارای تقدم، مواد آلی مقاوم به تجزیه، فلزات سنگین و مواد معدنی محلول هستند.
عدم مدیریت مناسب فاضلاب تولیدی در هر اجتماع مشکلات زیادی به همراه دارد. مدیریت فاضلاب شامل جمع آوری، تصفیه و دفع یا استفاده ی مجدد از پساب تولیدی است. مهم ترین دلایل لزوم جمع آوری و تصفیه فاضلاب، حفظ بهداشت و سلامت عموم، حفظ ظاهر محیط و ملاحظات زیبایی شناختی، جلوگیری از ایجاد بوهای نامطبوع، جلوگیری از آلودگی آب های سطحی و زیرزمینی، ملاحظات اقتصادی و استفاده مجدد از پساب به عنوان یک منبع جایگزین آب های متداول می باشد.
اولین گام در برنامه ی مدیریت فاضلاب، جمع آوری آن از محل تولید و انتقال به محل تصفیه فاضلاب است. برای این کار از یک سری شبکه لوله های زیرزمینی استفاده می شود که شبکه فاضلاب نامیده می شود.
انواع شبکه های فاضلاب رو
بسته به نوع فاضلاب جمع آوری شده، شبکه های فاضلاب روها به سه دسته ی شبکه مجزا، شبکه ی مشترک و شبکه ی نیمه مجزا تقسیم می شوند. نوع شبکه فاضلاب رو که با هدف جمع آوری مؤثر فاضلاب و انتقال سریع ان به تصفیه خانه طراحی می شود، به عوامل زیر بستگی دارد:
- وسعت شهر
- سطح زندگی
- نوع سیستم آب رسانی
- توپوگرافی منطقه
- نوع سطوح خیابان ها و پیاده رو ها
- شدت و دوره های بازگشت بارش
- وضعیت اقتصادی شهر
الگوهای جانمایی فاضلاب روها
شبکه های فاضلاب رو بسته به توپوگرافی و الگوی توسعه ی منطقه می توانند به صورت الگوهای مختلف کار گذاشته شوند. الگوهای مختلف جمع آوری فاضلاب شامل موارد زیر است:
- الگوی عمودی
- الگوی تقاطعی
- الگوی ناحیه ای
- الگوی بادبزنی
- الگوی شعاعی
عوامل موثر بر انتخاب الگوی جمع آوری فاضلاب عبارت است از:
- نوع شبکه
- توپوگرافی منطقه
- مشخصات هیدرولوژیکی منطقه
- محل تصفیه خانه
- وضعیت خیابان کشی
- سطح و شکل منطقه
- نوع سیستم جمع آوری فاضلاب
که می توان به بررسی هر یک از الگوهای موجود با توجه به عوامل مؤثر بر آن الگو پرداخت.
