نگرش کلی حاکم بر هزینه های تصفیه فاضلاب

اهداف اصلی حفاظت از محیط زیست را می توان حداقل به پنج بخش اصلی زیر تقسیم بندی نمود.

• جمع آوری و تصفیه فاضلاب
• حفاظت از خاک
• جلوگیری از آلودگی هوا
• جمع آوری و دفع زباله
• اقدامات حفاظتی زیست محیطی دیگر

جهت دستیابی به اهداف فوق، توجه به موارد زیر توصیه می گردد:

الف- حفاظت از محیط زیست در حد بیشینه ممکن یا رساندن بار آلودگی وارد بر محیط به کمترین حد ممکن.

ب- تصفیه فاضلاب (با توجه کامل به ضوابط یا استانداردهای موجود) با کمترین هزینه ممکن.

ج- دستیابی به بیشترین فایده ممکن سرمایه گذاری انجام شده (کمترین هزینه های تصفیه فاضلاب).

استفاده از روشهای تحقیق در عملیات در مهندسی فاضلاب

طراحی تصفیه خانه های فاضلاب شهری را می توان در چارچوب معیارهای تحقیق در عملیات به ترتیب زیر تعریف نمود:

(به حداقل رساندن هزینه های انتقال و تصفیه فاضلاب در یک منطقه با توجه به شاخص های آلودگی موجود)

اغلب باید در همین راستا اهداف دیگری را نیز مورد توجه قرار داد، مانند:

• به حداقل رساندن بار آلودگی وارد بر محیط
• به حداکثر رساندن کارایی سیستم
• به حداکثر رساندن انعطاف پذیری یستم
• حداکثر استفاده ممکن از فاضلاب تصفیه شده و لجن حاصل از فرآیند تصفیه فاضلاب
• ارزیابی یکسان فواید مختلف سیستم

هزینه های تصفیه فاضلاب به عنوان تابعی از هدف تعیین شده

هزینه ها به عنوان تابعی از هدف تعیین شده در مدل سازی یک سیستم منطقه ای شامل تعدادی تصفیه خانه فاضلاب بستگی به شاخص زمان دارد. دلایل این امر عبارتند از:

الف- پیشرفت فنی- صنعتی همواره زمینه را جهت طراحی و احداث تأسیسات مدرن تری فراهم می سازد و بدین ترتیب باعث تغییر ساختار هزینه های مورد نیاز می گردد.

ب- در رابطه با کیفیت جریان خروجی از تصفیه خانه های موجود همواره ضوابط سخت تر زیست محیطی در نظر گرفته می شود که باید در بهره برداری از آنها مد نظر قرار گیرد.

موارد فوق باعث می گردد که همواره سرمایه گذاری زیادی در بخش تصفیه فاضلاب مورد نیاز باشد. جهت امکان سنجی اقتصادی تصفیه خانه ها نیاز به استفاده از یک روش سیستماتیک برنامه ریزی هزینه ها می باشد تا بتوان (به خصوص در فاز اولیه طراحی تصفیه خانه) به کمک آن سرمایه گذاری مورد نظر را از نظر اثربخشی هزینه ها و اقتصادی بودن آنها بررسی نمود. به جز هزینه های سرمایه گذاری باید هزینه های بهره برداری و نگهداری از تأسیسات نیز تعیین شوند.

هزینه های سالانه گزینه های مختلف را می توان بر اساس عمر مفید تأسیسات، افزایش هزینه ها، قیمتها و همچنین نرخ سود سرمایه تعیین نمود.

نگرش کلی بر هزینه های تصفیه فاضلاب

جهت انجام برآورد هزینه های طرح ها، ارقام عمومی مورد نیاز است. در این رابطه در وهله اول، هزینه های سرمایه گذاری و بهره برداری از تأسیسات مورد توجه قرار می گیرند. لذا لازم است عوامل مؤثر بر هزینه های سرمایه گذاری در هنگام طراحی و اجرای تأسیسات مورد توجه قرار گیرند.

امکان تأثیرگذاری بر هزینه های سرمایه گذاری احداث تصفیه خانه ها در وهله اول در مراحل برنامه ریزی و طراحی تأسیسات فاضلاب مهیاست، یعنی زمانی که نکات اصولی مانند انتخاب محل تصفیه خانه فاضلاب، ظرفیت تأسیسات و استانداردهای مورد استفاده مشخص می شوند. در مقابل امکان تأثیرگذاری بر هزینه های مزبور در مرحله اجرا بسیار محدود است.

امروزه جهت تعیین هزینه های تصفیه خانه ها و مقایسه هزینه ها از شاخص هزینه های ویژه استفاده می شود که به ازاء تعداد جمعیت تحت پوشش یا مقدار جریان ورودی به تصفیه خانه فاضلاب تعیین می گردد. به عنوان مثال برای بخش هایی از تصفیه خانه فاضلاب مانند حوض ته نشینی اولیه شاخص نسبت هزینه سرمایه گذاری به حجم مفید حوض مورد استفاده قرار می گیرد.

البته اعداد و ارقام به دست آمده از پراکندگی زیادی برخوردارند و این پراکندگی زیاد نشان دهنده این امر است که عوامل مؤثر دیگر بر هزینه های تصفیه فاضلاب مورد بررسی قرار می گیرند. همچنین سعی می شود که هزینه های ویژه تصفیه فاضلاب ها از یکدیگر متمایز شوند.