روش های تصفیه فاضلاب شهری کدامند؟
21 تیر 1395
روش های تصفيه فاضلاب شهری
هرچند فاضلاب توليد شده از منابع مختلف شهری و صنعتی داراي انواع آلاينده های شيميايی و ميكروبی هستند، در طي روش های تصفیه فاضلاب شهری و فرآیندهای مختلف، قسمت زيادی از اين آلاينده ها حذف می شوند. به همين دليل فاضلاب جزء منابع آب تجديد پذير بوده و پتانسيل استفاده مجدد را دارا هستند.
فاضلاب شهری را معمولاً از نقاط توليد به وسيله جريان ثقلی در كانال های زيرزمينی به تصفيه خانه فاضلاب منتقل و پس از تصفيه، دفع می نمايند. تاكنون روش های متعددی براي رفع بسياري از مشكلات آلودگي فاضلاب های شهری ابداع شده است. اين روش ها را می توان به سه دسته تقسيم بندی كرد:
روش های تصفیه فاضلاب شهری
تصفيه فيزيكی فاضلاب شهری
آشغالگيری، ته نشينی، تجمع ذرات، صاف كردن، اسمز معكوس و تقطير و سرد كردن از جريان هاي تصفيه خانه فاضلاب به صورت فیزیکی است. به استثناء سه روش آخر، اين جريان های فيزيكی براي جداسازی آلوده كننده های معلق است كه اندازه ذرات و نوع جريان انتخابی را تعيين می نمايد. سهولت جداسازی آلوده كننده ها متناسب با اندازه آنهاست. ذرات ريز، ذرات كلوئيدی كمتر از يك ميكرون (اندازه اكثر باكتريها) معمولاً با روش های مختلف تجمع می يابند تا اندازه ذرات بزرگ تر شده و به سهولت به وسيله ته نشينی و يا صاف كردن از فاضلاب جدا شوند.
از اسمز معكوس و تقطير به عنوان روش های تصفیه فاضلاب شهری براي جداسازی نمك هاي محلول استفاده می شود. در جريان اسمز معكوس، فشارهای بالا به كار می برند تا آب از غشاء هايی كه مانع عبور نمك هستند بگذرد. جداسازي مواد جامد معدني محلول نسبتاً گران تمام می شود و فقط در روش های تصفيه فاضلاب پيشرفته انجام می گيرد كه معمولاً زلال سازی فاضلاب خوانده می شود. در جريان زلال سازی فاضلاب، مواد معدني محلول فقط كاهش كمي می يابند.
تصفيه بیولوژیکی فاضلاب شهری
تعدادي از تغيير و تبديلات شيميايی پوسته كره زمين و هوا به وسيله ارگانيسم های زنده صورت می گيرد. چون مواد آلي فاضلاب ها منبع غذايي ميكروارگانيسم ها هستند، تماس فاضلاب با تعداد بسيار زيادي ميكروارگانيسم اساس جريان های تصفيه بیولوژیکی است تا آلوده كننده ها در زمان كوتاهي از آب حذف شوند.
شرايط محيطي مانند وجود اكسيژن، مواد غذايي معدني و حرارت بايد در حدی نگه داشته شوند تا رشد ميكروب ها به خوبي انجام گيرد. بعد از جدا شدن آلوده كننده های آلي، ميكروب ها از فاضلاب جدا شده و به حوضچه تصفيه بازگردانده می شوند و آب تصفيه شده تخليه می گردد.
به طور كلي روش های تصفيه بیولوژیکی به دو دسته تقسيم مي شوند:
- تصفيه بیولوژیکی هوازی كه ميكروب ها براي رشد احتياج به اكسيژن دارند.
- تصفيه بیولوژیکی بی هوازی كه ارگانيسم ها، متابوليسم خود را در غياب اكسيژن انجام مي دهند.
لجن فعال و صافی های چكنده از روش های تصفيه هوازی فاضلاب ها هستند. در روش لجن فعال، فاضلاب با مقدار زيادي ميكروب در يك تانك براي چندين ساعت نگه داشته شده و اكسيژن كافي براي مخلوط تأمين مي نمايد تا شرايط هوازی به وجود آيد. ميكروب ها آلوده كنندههای آلي را به دياكسيد كربن و آب، متابوليزه كرده و ضمناً مقادير قابل توجهي ميكروب سنتز مي نمايند.
سپس مدتي مخلوط فاضلاب و ميكروارگانيسم ها در يك تانك ته نشيني قرار مي گيرد تا ميكروب ها ته نشين و دوباره به تانك تصفيه فاضلاب برگردانده شوند و پساب فاضلاب نيز از تانك خارج مي گردد.
در روش های تصفيه بیولوژیکی فاضلاب به صورت بي هوازی، از تغيير و تبديلات پيچيده ميكروبي براي تبديل آلوده كننده هاي آلي به اسيد استيك و سپس گاز متان كه مي تواند به مصرف سوخت برسد، استفاده مي شود. ميكروب هاي متان به آهستگي رشد كرده و از ميكروب هاي هوازي به شرايط محيطي حساس تر هستند.
تصفيه شيميايی فاضلاب شهری
تصفيه فاضلاب شهری به صورت شیمیایی در چندين دهه پيش مورد توجه قرار گرفت ولي به علت هزينه زياد استفاده چنداني از آن نشد. به هرحال، با تكامل بيشتر استاندارد فاضلاب خروجي، اغلب تصفيه شيميايي لازم است. به طور كلي، به استثناء ضد عفوني كردن، در تصفيه شيميايي فاضلاب ها از منعقد كننده هايي مانند آهك، آلومينيوم، نمك هاي فريك يا پلي الكتروليت هاي مصنوعي استفاده مي شود كه باعث ايجاد شرايطي براي چسبيدن ذرات به يكديگر و تشكيل ذرات بزرگ تر شده و به آساني ته نشين شود.
تركيبات آهك، آلومينيوم و نمك هاي فريك خيلي به كار ميروند. از گاز كلر براي تبديل نیتروژن آمونياكي به گاز نیتروژن استفاده ميشود كه به علت غير قابل حل بودن در آب از آن خارج مي گردد.
