فرآیندهای تصفیه فاضلاب
انواع فرآیندهای تصفیه فاضلاب شامل آن سری از روش های تصفیه فاضلاب است که در آن ها انسان با طراحی و ساخت تصفیه خانه های فاضلاب مختلف و بکار بردن برخی تجهریزات و مواد شیمیایی، فاضلاب تولیدی را تصفیه و مواد مزاحم را از آن جدا می نماید.
سیستم های بیولوژیک استفاده از فرآیند لجن فعال، صافی چکنده، به همراه حوضچه های هوادهی، حوضچه های ته نشینی، فیلتراسیون و گندزدایی تنها بخشی از سیستم های مورد استفاده در انواع فرآیندهای تصفیه فاضلاب است.
با توجه به نوع و روش های تصفیه فاضلاب، فرآیندهای متنوعی برای تصفیه خانه فاضلاب بهداشتی به کار برده می شود که می توان آنها را به سه روش فیزیکی، بیولوژیکی و شیمیایی در تصفیه فاضلاب بهداشتی تقسیم نمود.
در هریک از این فرآیند ها، عملیات مختلفی انجام می شود. عموماً در تصفیه خانه های مجهز، ترکیبی از روش های سه گانه فوق به ترتیب مناسب مورد استفاده قرار می گیرد.
انواع فرآیندهای تصفیه فاضلاب
تصفیه فیزیکی فاضلاب
یکی از انواع فرآیندهای تصفیه فاضلاب، تصفیه مکانیکی فاضلاب می باشد. در تصفیه فیزیکی فاضلاب از عملیات مکانیکی و با استفاده از نیروها و قوانین فیزیکی به حذف آلاینده های فاضلاب اقدام می شود.
عملیات واحد فیزیکی معمولاً ساده بوده و از نظر کمی دارای کارایی بالاتری از سایر روش های تصفیه فاضلاب می باشد.
آشغالگیر فاضلاب، دانه گیر فاضلاب، شناورسازی و چربی گیر فاضلاب، اختلاط، ته نشینی، فیلتراسیون، اسمز معکوس، جذب سطحی و گندزدایی به کمک عوامل فیزیکی (پرتوها) به ترتیب از مهمترین روش های تصفیه فیزیکی به حساب می آیند.
تصفیه شیمیایی فاضلاب
یکی از انواع فرآیندهای تصفیه فاضلاب، تصفیه شیمیایی فاضلاب می باشد. در تصفیه شیمیایی نیز از مواد شیمیایی و تغییرات شیمیایی بهره گرفته می شود و شامل آن بخش از فعالیت های تصفیه فاضلاب است که در آن ها جداسازی یا تبدیل آلاینده ها بر اثر افزودن مواد شیمیایی یا در نتیجه واکنش های شیمیایی انجام می شود.
ترسیب شیمیایی، عینی ترین مثال از روش های تصفیه شیمیایی است که در آن با اضافه کردن یک ماده شیمیایی به فاضلاب، مواد نامحلولی از ترکیب این ماده با مواد مزاحم محلول در فاضلاب به وجود می آید که قابلیت ترسیب دارد.
گندزدایی فاضلاب به کمک مواد شیمیایی (مانند کلر و ازن)، نمونه دیگری از تصفیه شیمیایی است. گرچه هدف اصلی از این نوع فعالیت حذف عوامل بیولوژیک فاضلاب است، لیکن این مواد چون اکسید کننده های قوی هستند، باقیمانده مواد آلی و گاهی برخی عناصر فلزی را نیز اکسید نموده و حذف می نمایند.
همچنین عملیات انعقاد و لخته سازی که در برخی کتب جزء عملیات فیزیکی طبقه بندی شده اند، چون در آن با استفاده از مواد شیمیایی، مواد کلوئیدی معلق و غیر قابل رسوب، به لخته های بزرگ و قابل رسوب تبدیل می شوند.
رزین های تبادل یونی که با تعویض آنیون ها و کاتیون ها باعث جداسازی برخی مواد خاص از محلول آبی می شوند را نیز می توان جزء روش های شیمیایی طبقه بندی نمود.
تصفیه بیولوژیکی فاضلاب
مورد آخر از انواع روش های تصفیه فاضلاب، تصفیه بیولوژیکی فاضلاب می باشد. استفاده از میکروارگانیسم در تصفیه فاضلاب نیز بسیار مرسوم و کارا است. روش های تصفیه ای که در آنها تجزیه و حذف آلاینده ها مبتنی بر فعالیت های بیولوژیکی است در این گروه تصفیه طبقه بندی می شوند.
این فرآیندهای تصفیه فاضلاب که خود به دو گروه هوازی و بی هوازی تقسیم می شوند، برای حذف مواد آلی و مغذی محلول و کلوئیدی قابل تجزیه بیولوژیکی از فاضلاب به کار می روند.
این مواد آلی یا به توده سلولی تبدیل می شوند کی می توان آنها را با ته نشینی از فاضلاب در تصفیه خانه فاضلاب صنعتی جدا کرد و لجن فاضلاب را تشکیل می دهند و یا به ترکیبات قابل رسوب نیترات، سولفات، کربنات و گازهای مختلف از جمله دی اکسید کربن، متان، هیدروژن سولفوره و سایر گازها تبدیل می گردند.